“Nghèo như đồng bào miền núi Việt Nam mà phải bỏ đất, công, sức, tiền của để trồng cao su thí nghiệm trên một diện rất rộng với điều kiện như đánh bạc với trời” - là nhận định của ông Lê Huy Y, UVBCH Tổng hội Địa chất Việt Nam.

Chưa ai đào xem rễ cây cao su sâu bao nhiêu…

Cây cao su là loại cây thân gỗ, cao từ 20 - 30 mét, chu vi thân cây khi bắt đầu khai thác khoảng 50 cm sau 5 - 6 năm trồng. Cả thân cây được nuôi bằng rễ cọc. Để giữ và nuôi được cây cao to như vậy giữa đất, trời, mưa, gió thì rễ cây phải sâu đến hàng chục mét, tuy nhiên chưa ai đào xem rễ cây cao su sâu đến bao nhiêu mét.

Như vậy, điều kiện đầu tiên để cây cao su phát triển phải là tầng đất xốp để bộ rễ cọc có thể ăn sâu phải dày hàng chục mét. Chiều dày như thế chỉ có được ở các đá bazan hoặc các đá spylit (một loại đá phun trào cổ dưới đáy biển, có thành phần giống đá bazan) bị phong hoá thành đất đỏ. Loại đất đá này gặp nhiều ở Đông Nam Bộ, Tây Nguyên, Nghĩa Đàn (Nghệ An), Thạch Thành, Cẩm Thuỷ (Thanh Hoá), một vài nơi ở Tây Bắc.

Việt Bắc vắng bóng bazan, spylit nên không thể có các tầng đất phong hoá dày thoả mãn cho cây cao su sống và phát triển. Phần lớn diện tích nơi đây, dưới lớp đất phủ dày vài chục phân đến vài mét đã là đá rắn chắc.

Cây cao su có thể không ưa đất có silic cao

Cây cao su có thể không ưa các loại đất có thành phần silic cao nên mới phát triển tốt trong các đất đỏ bazan có hàm lượng silic thấp (20 - 30%). Trong khi đó, ở Việt Bắc chủ yếu phân bố các đá phun trào thành phần axit (Ryolit) có hàm lượng silic cao ( > 40%).

Ngoài ra phải kể đến hàm lượng sắt và các nguyên tố vi lượng chỉ có trong đá bazan mà không có trong các đá khác.

Trồng cao su ở Việt Bắc là không khoa học

Trên đây là 2 yếu tố “Địa không lợi” cho cây cao su của vùng đồi núi cao Việt Bắc, phải kể thêm về yếu tố “Thiên không thời” của vùng này.

Cây cao su ban đầu chỉ mọc tại khu vực rừng mưa Amazon. Cây cao su được người Pháp đưa vào nước ta từ trước năm 1897 ở miền Nam (huyện Bến Cát - Bình Dương), nơi có khí hậu xích đạo, sau đó mở rộng ra các nơi khác.

Nước ta nằm trong vùng nhiệt đới, nhưng vùng đồi núi Việt Bắc lại có khí hậu hỗn hợp: ngày nóng, đêm lạnh, mùa đông có khi nhiệt độ xuống dưới 0 độ C. Chúng ta không nên thấy ở Vân Nam (Trung Quốc) trồng cao su mà mình cũng trồng cao su ở Việt Bắc là không khoa học.

Ở Vân Nam, sau 15 năm trồng, cây cao su cũng bị chết hàng loạt, cũng có thể liên quan đến chiều dày và phẩm chất tầng phong hoá.

Lấy nông dân nghèo để thực hiện các thí nghiệm của các nhà khoa học và quản lý và bắt họ chịu rủi ro là điều không nên làm.

Cao su (danh pháp khoa học: Hevea brasiliensis), là một loài cây thân gỗ thuộc về họ Đại kích (Euphorbiaceae) và là thành viên có tầm quan trọng kinh tế lớn nhất trong chi Hevea.

Công tác địa chất có thể tham gia vào việc phát triển cây cao su để góp phần xoá đói giảm nghèo bằng cách tìm ra các dải nham thạch núi lửa trẻ thành phần giống bazan bị phong hoá thành đất đỏ có chiều dày lớn hơn chục mét ở một số sườn đồi, thung lũng núi kín gió và không cao lắm (kể cả thung lũng và sườn núi đá vôi) của các tỉnh Hà Giang, Tuyên Quang, Lào Cai, Yên Bái, Lạng Sơn, Cao Bằng); trong các vùng toàn đá trầm tích cổ thì không nên trồng cao su.

Lê Huy Y

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119