Doanh nghiệp thu mua chậm, giá lúa gạo lại giảm

Nguồn tin: Báo Cần Thơ, 13/04/2012
Ngày cập nhật: 14/4/2012

Sau một thời gian sụt giảm, giữa tháng 3-2012, lúa gạo tại các tỉnh, thành ĐBSCL đã nhích giá lên khi các doanh nghiệp thu mua tạm trữ 1 triệu tấn gạo. Tuy nhiên, do doanh nghiệp không đẩy mạnh thu mua, hiện giá lúa gạo tại các tỉnh, thành ĐBSCL có xu hướng giảm trở lại.

Tạm trữ chưa “giữ” được giá lúa

Hiện giá lúa gạo tại ĐBSCL giảm khoảng 300 - 500 đồng/kg so với 1 tuần trước. Tại TP Cần Thơ và nhiều tỉnh như: Hậu Giang, Vĩnh Long... lúa tươi IR50404 ở mức 4.000 - 4.100 đồng/kg, lúa khô 4.900 - 5.100 đồng/kg; nhiều loại lúa tươi hạt dài giá 4.200 - 4.400 đồng/kg, lúa khô 5.200 - 5.400 đồng/kg. Giá gạo lứt nguyên liệu làm thành gạo 5% tấm giá 6.750 - 6.900 đồng/kg, gạo lứt làm ra gạo 15% và 25% tấm có giá 6.600 - 6.750 đồng/kg.

Theo nhiều hàng xáo, gần đây nhiều doanh nghiệp đã mua gần đủ số lượng tạm trữ theo chỉ tiêu Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) giao, nên tiến độ thu mua đang chậm lại, khiến giá thu mua gạo giảm so với trước. Nếu cách nay 2 - 3 tuần, gạo lứt nguyên liệu làm ra gạo 5% tấm có giá 7.300 - 7.400 đồng/kg thì nay chỉ còn 6.900 đồng/kg, nhưng phải đạt ẩm độ 17% theo đánh giá của doanh nghiệp. Ông Nguyễn Thành Phương, hàng xáo thu mua lúa gạo ở huyện Châu Thành A, tỉnh Hậu Giang, cho biết: “Cách nay vài tuần, doanh nghiệp mua gạo khá dễ, nay thì nhiều doanh nghiệp không mua hàng mạnh như trước, lại còn kén chọn hàng đủ thứ, gạo không đẹp thì chê bị đục, bị gãy và bạc bụng..., gạo đẹp thì chê ẩm độ không đạt! Trong khi giá thu mua gạo của nhiều doanh nghiệp có chiều hướng đi xuống”. Theo ông Phương, giá lúa giảm, nhưng nhiều hàng xáo như ông không đoán được giá thu mua của doanh nghiệp, nên rất dễ bị thua lỗ. Trong 10 chuyến đi ghe mua lúa về xay gạo bán của ông Phương gần đây đã có tới 4 chuyến ông đã bị lỗ.

Hiện nay, hàng xáo không chỉ bị áp lực bởi giá thu mua gạo của doanh nghiệp, mà giá xăng dầu và thuê mướn nhân công, thuê xay lúa cũng đang tăng từng ngày. Ông Nguyễn Văn Bình, kinh doanh lúa gạo ở huyện Phong Điền, TP Cần Thơ, nói: “Chỉ mua cầm chừng, giá mua cũng lên xuống thất thường theo từng ngày nhưng giá lên thì ít mà giá xuống thì nhiều. Doanh nghiệp thấy có nhiều ghe của hàng xáo đến bán gạo là hạ giá thu mua ngay. Thời điểm này, hàng xáo kinh doanh lúa gạo rất dễ bị lỗ, nên không dám đẩy mạnh thu mua lúa như trước, dù lượng lúa hàng hóa trong dân còn nhiều”. Tại nhiều nơi, lượng lúa hàng hóa chỉ còn rải rác trong dân, không tập trung nhiều trên những cánh đồng lớn thu hoạch bằng máy gặt đập. Không ít hàng xáo đã chọn giải pháp thu mua cầm chừng hoặc tạm ngừng mua lúa ở các vùng sâu, vùng xa để giảm rủi ro. Trong khi diễn biến của giá lúa gạo chưa biết ra sao khi ngày 15-4 kế hoạch thu mua tạm trữ kết thúc. Nông dân ở vùng sâu, vùng xa còn lúa chưa bán được cũng lo. Theo phản ảnh của nông dân tại một số nơi ghe lớn không vào được, giao thông đường bộ khó, giá lúa khô (IR50404) đã giảm xuống mức 4.500 đồng/kg.

Nông dân mong đầu ra thuận lợi

So với các địa phương khác trong vùng ĐBSCL, nông dân TP Cần Thơ sản xuất lúa hàng hóa thuận lợi hơn về đầu ra, do trên địa bàn có nhiều doanh nghiệp thu mua, chế biến và xuất khẩu gạo quy mô lớn. Ngay cả thời điểm giá lúa xuống thấp hoặc thị trường lúa ở nhiều nơi trong khu vực ĐBSCL gặp khó về đầu ra thì nông dân TP Cần Thơ vẫn tiêu thụ hết lúa hàng hóa làm ra. Riêng vụ đông xuân 2011 - 2012 này, nông dân thành phố tiêu thụ được lúa tốt cũng nhờ nhiều doanh nghiệp triển khai thu mua lúa gạo tạm trữ.

12 doanh nghiệp trên địa bàn thành phố triển khai thu mua lúa gạo tạm trữ trong vụ đông xuân 2011 - 2012 với chỉ tiêu 118.000 tấn gạo. Tính đến cuối tháng 3-2012, các doanh nghiệp đã thực hiện thu mua được hơn 74.522 tấn gạo. Hiện nhiều doanh nghiệp đã cơ bản hoàn thành kế hoạch tạm trữ được giao. Giá lúa trên thị trường đang có dấu hiệu giảm, khiến một số nông dân chưa bán được lúa lo lắng. Bà Dương Thị Tám, ở xã Trường Thành, huyện Thới Lai, TP Cần Thơ, cho biết: “Bà con ở khu vực này đã thu hoạch và bán hết lúa đông xuân 2011 - 2012. Riêng gia đình tôi làm trễ hơn, vừa thu hoạch xong giá lúa giảm còn 5.000 đồng/kg (lúa IR50404). Tôi đang giữ lại hơn 6 tấn lúa chờ giá lên mới bán”. Bà Tám cho biết thêm, mấy ngày qua giá lúa giảm, thương lái thu mua bình thường, nên không sợ khó về đầu ra. Với giá lúa hiện nay 5.000 đồng/kg, nếu bán hơn 6 tấn lúa, trừ chi phí bà còn lời khoảng 15 triệu đồng...

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Cần Thơ, đến nay thành phố đã cơ bản thu hoạch dứt điểm lúa đông xuân 2011 - 2012 với diện tích 87.770 ha, năng suất bình quân đạt khoảng 7,4 tấn/ha, tương đương sản lượng khoảng 649.498 tấn... Về đầu ra lúa đông xuân, bà Nguyễn Thị Kiều, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn TP Cần Thơ, cho biết: “Nông dân TP Cần Thơ tiêu thụ lúa đông xuân 2011 - 2012 tương đối tốt, thuận lợi là lúa đông xuân của thành phố thu hoạch rộ đúng vào thời điểm giá lúa nhích lên, nông dân đã tranh thủ bán hết lúa hàng hóa sản xuất ra vụ này. Gần đây, giá lúa giảm lại với mức giảm khoảng 200 - 300 đồng/kg nhưng không ảnh hưởng lớn đến đầu ra lúa đông xuân trên địa bàn thành phố. Chỉ còn một số diện tích lúa đông xuân mới thu hoạch sau này (chủ yếu tập trung ở huyện Vĩnh Thạnh) nhiều nông dân còn đang giữ lại đợi giá nhích lên lại mới bán”... Theo bà Nguyễn Thị Kiều, vụ lúa đông xuân năm nay trúng mùa, với giá lúa IR50404 bán ra ở mức trên 5.000 đồng/kg vừa qua đảm bảo nông dân làm giống lúa này đạt mức lãi trên 30%, còn đối với giống lúa chất lượng cao và lúa thơm lãi trên 40%.

VĂN CÔNG - ANH KHOA