Mô hình trồng rau trong nhà lưới ở Hoằng Hóa (Thanh Hóa)

Nguồn tin: Báo Thanh Hóa, 16/04/2012
Ngày cập nhật: 17/4/2012

Bác Nguyễn Văn Diến, thôn Xuân Phú, xã Hoằng Xuân, chăm sóc cà chua trồng trong nhà lưới.

Vấn đề sạch, an toàn của rau - một trong những loại thực phẩm thiết yếu hằng ngày luôn là đề tài “nóng” trong mỗi bữa ăn. Khi cuộc sống ngày càng được cải thiện, nâng cao thì nhu cầu được dùng các sản phẩm có chất lượng càng lớn.

Song, trong lĩnh vực thực phẩm, mà cụ thể là rau, thì cung chưa đủ cầu. Ngay với một tỉnh nông nghiệp, dân số đông như Thanh Hóa, việc sản xuất và tiêu thụ các loại rau sạch, rau an toàn vẫn mới ở bước đầu, quy mô nhỏ.

Với lão nông Nguyễn Văn Diến (thôn Xuân Phú, xã Hoằng Xuân, huyện Hoằng Hóa), việc cần ai đó cầm tay chỉ việc hay dạy cho cách để trồng được luống rau, vạt cà, tưởng chừng là thừa. Quanh năm “bán mặt” trên 5 sào ruộng lúa, 2 sào rau màu, với bác kinh nghiệm để trồng được vụ ngô, cà chua hay rau màu năng suất có lẽ là không thiếu. Song, khái niệm rau sạch hay quy trình trồng rau sạch lại luôn là khoảng trống trong pho kinh nghiệm ấy. Bởi vậy, khi được chọn tham gia dự án trồng rau sạch trong nhà lưới, bác vừa khấp khởi, vừa lạ lẫm. Được chia chưa đầy 200 m2, bác trồng 2 luống cà chua. Nếu như trước đây chỉ đào hốc, trồng cây, cho phân, tưới nước... rồi chờ cây lớn, thì nay phải cắm cọc, làm giàn, tưới nước... đúng theo quy trình. Thời gian bác dành cho 2 luống cà này không phải ít. Khi được hỏi, “khó như vậy bác có muốn làm tiếp không”, người nông dân này không ngần ngại trả lời: “Có chứ, vì tôi muốn trồng được loại rau tốt”.

Hướng mạnh đến nền nông nghiệp hàng hóa là mục tiêu được huyện Hoằng Hóa đặt ra những năm qua. Mặc dù có truyền thống canh tác vụ đông và các loại rau màu, tuy nhiên, thay vì để người dân sản xuất tự phát và bằng cách thức cũ, theo kinh nghiệm, địa phương đã và đang đưa vào nhiều phương thức sản xuất rau mới, an toàn, chất lượng cao. Mô hình trồng rau trong nhà lưới đang thí điểm tại các xã Hoằng Xuân, Hoằng Khánh, Hoằng Kim là một trong số đó. Đây là mô hình sản xuất hiện đại, theo quy trình công nghệ Nhật Bản, do tổ chức JICA tài trợ trong 3 năm từ 2011 đến 2013. Được đầu tư đồng bộ về cơ sở vật chất, gồm 4.300 m2/nhà lưới, sân, nhà sơ chế, nhà ủ phân hữu cơ, hệ thống tưới, bể nước; các chuyên gia của JICA phối hợp với địa phương tổ chức tập huấn cho nông dân kỹ thuật gieo trồng, cách thức phòng trừ sâu bệnh, sản xuất phân vi sinh bằng xác hữu cơ, hỗ trợ giống và thuốc bảo vệ thực vật; ngoài ra huyện còn tổ chức cho các hộ tham gia chương trình đi tham quan mô hình sản xuất tại Hà Nội... Có thể nói, để có được một sản phẩm nông nghiệp sạch, người sản xuất phải tuân theo một quy trình tương đối nghiêm ngặt.

Ông Nguyễn Văn Lợi, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Hoằng Hóa, cho biết: “Mặc dù mới đưa vào sản xuất từ tháng 9-2011 và mới qua 1, 2 vụ thu hoạch, nhưng mô hình trồng rau trong nhà lưới đã bước đầu cho thấy hiệu quả. Trước hết, có thể trồng được các loại rau quanh năm, dưới mọi điều kiện thời tiết, kể cả những loại rau vốn chỉ được trồng trong vụ đông, góp phần đa dạng hóa các loại rau thực phẩm cho thị trường, ở mọi thời điểm và nâng cao giá trị hàng hóa, thu nhập cho người sản xuất. Quan trọng hơn, với việc tham gia mô hình này, 36 hộ dân của 3 xã đã bắt đầu ý thức được việc nên trồng rau sạch, từ đó thực hiện đúng theo quy trình do nhà đầu tư quy định”. Vì mới ở bước đầu trồng thí điểm rau sạch nên rau sau khi thu hoạch bà con chỉ bán lẻ tại địa bàn. Tuy nhiên, theo ông Lợi, cái khó của việc tiêu thụ loại rau này lại nằm ở người tiêu dùng, khi họ vẫn bán tín bán nghi về chất lượng của nó. Bên cạnh đó, vấn đề thương hiệu cho rau sạch vẫn chưa được lưu ý đúng mức.

Mặc dù diện tích cho một mô hình nhà lưới là không lớn, song vốn đầu tư tương đối lớn (hơn 1 tỷ đồng/mô hình), nhà đầu tư yêu cầu có nhiều hộ cùng tham gia sản xuất và các sản phẩm phải đa dạng, qua đó có thể chuyển giao công nghệ sản xuất được cho số đông. Song, nói về triển vọng mở rộng mô hình sản xuất rau trong nhà lưới thời gian tới, ông Nguyễn Văn Lợi cho hay: bởi kinh phí đầu tư rất lớn nên để mở rộng mô hình đúng như “chuẩn” của JICA là rất khó. Tuy vậy, sản xuất rau an toàn, chất lượng sẽ luôn là yêu cầu hàng đầu, được địa phương đặt ra. Theo kế hoạch phát triển vùng sản xuất rau an toàn, rau sạch năm 2012, Hoằng Hóa đặt mục tiêu cụ thể: Tập trung chỉ đạo thành công mô hình rau trong nhà lưới, đồng thời quy hoạch vùng sản xuất rau an toàn theo quy trình, tiêu chuẩn VietGap tại 6 xã Hoằng Hợp, Hoằng Giang, Hoằng Trinh, Hoằng Kim, Hoằng Xuân, Hoằng Khánh, với diện tích 30 ha. Mục tiêu xa hơn là thay đổi tập quán canh tác, ứng dụng khoa học - kỹ thuật mới vào sản xuất, xây dựng được chuỗi liên kết sản xuất – tiêu thụ rau an toàn, được kiểm tra, giám sát, bảo đảm chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm...

Hướng đến xây dựng nông thôn mới, với mục tiêu là nâng cao thu nhập, đời sống cho người nông dân, thiết nghĩ mỗi địa phương cần bắt đầu từ điều kiện, khả năng vốn có để mở cho mình lối đi riêng, hiệu quả. Với huyện nông nghiệp Hoằng Hóa, hướng đến chuyên canh rau sạch, rau an toàn chắc hẳn là hướng đi đúng đắn, hiệu quả.

Hoàng Xuân