Chủ đề “nóng” trong lĩnh vực nông nghiệp của tỉnh Bắc Kạn hiện nay đó là: Thu mua, chế biến sản lượng củ dong riềng. Đây là vấn đề trăn trở của các cấp, các ngành của tỉnh, các cơ sở chế biến cũng như hàng nghìn hộ nông dân trồng dong riềng ở hầu khắp 8 huyện, thị xã. Thời gian thu hoạch 1.841 ha dong riềng với tổng sản lượng khá lớn gần 130.000 tấn củ đã cần kề. Hiện nay, tỉnh đang tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành liên quan, các doanh nghiệp vào cuộc để bảo đảm tiêu thụ hết sản phẩm cho nông dân.

Bài toán và định hướng lời giải cho cây dong riềng.

Năm 2012, thực hiện chủ trương của tỉnh về khuyến khích mở rộng diện tích canh tác, quy mô chế biến dong riềng diện tích trồng dong riềng toàn tỉnh đã phát triển một cách nhanh chóng lên tới 1.841 ha/1.324 ha, tăng 139% kế hoạch giao trong đó nhiều nhất là huyện Na Rì 822 ha; Ba Bể 470 ha, Bạch Thông 161 ha, Ngân Sơn 120 ha, Pác Nặm 104 ha, Chợ Đồn 94 ha, Chợ Mới 35 ha, thị xã Bắc Kạn 35 ha. Ước tính năng suất trung bình khoảng 70 tấn củ/ha, vậy tổng sản lượng sẽ khoảng hơn 128.000 tấn củ tươi, tương đương 25.000 tấn tinh bột. Để chế biến hết sản lượng củ dong riềng tươi (trong vòng 3 tháng) cần các dây chuyền chế biến tinh bột với tổng công suất là 1.252 tấn củ/ngày.

Năm đầu tiên huyện Pác Nặm triển khai trồng dong riềng nhưng diện tích phát triển nhanh chóng được 104 ha.

Hiện nay tỉnh chưa kịp xây dựng được quy hoạch vùng trồng cây dong riềng, trong khi việc phát triển loại cây này tăng đột biến (diện tích tăng gấp 3 lần so với năm 2011) nên việc đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ cho sản xuất và chế biến sản phẩm đang khó khăn cần những giải pháp tháo gỡ kịp thời. Qua khảo sát thực tế, trên địa bàn tỉnh có 62 cơ sở chế biến tinh bột với tổng công suất 300 tấn củ/ngày, trong đó cơ sở nhiều nhất có công suất 15 tấn củ/ngày, thấp nhất 1 tấn củ/ngày và 2 cơ sở sản xuất miến dong với tổng công suất 4,5 tấn miến/ngày, trong đó HTX miến dong Côn Minh sản xuất 3 tấn miến/ngày; Công ty TNHH MTV Nhất Thiện sản xuất 1,5 tấn miến/ngày.

Theo số liệu thống kê của Sở Công thương hiện nay có 26 cơ sở đang dự kiến đầu tư mới dây chuyền chế biến tinh bột với tổng công suất 940 tấn củ/ngày trong đó quy mô lớn nhất là Công ty TNHH Hoàng Giang dự kiến đầu tư dây chuyền chế biến tinh bột với công suất 400 tấn củ/ngày tại xã Phúc Lộc huyện Ba Bể và dây chuyền chế biến tinh bột với công suất 100 tấn củ/ngày tại xã Mỹ Thanh (Bạch Thông). Công ty TNHH MTV Nhất Thiện dự kiến dầu tư 02 dây chuyền tại xã Bộc Bố, Nghiên Loan (Pác Nặm) và Mỹ Phương (Ba Bể) công suất 70 tấn củ/ngày. Ngoài ra còn có các dây chuyền dự kiến đầu tư mới của 24 HTX vừa thành lập tại các huyện Chợ Đồn; Na Rì và Ba Bể. Như vậy tổng công suất chế biến tinh bột dong riềng bao gồm cả hiện có và dự kiến đầu tư mới trên địa bàn toàn tỉnh là 1.240 tấn củ/ngày, công suất này đáp ứng đủ để chế biến tinh bột dong riềng từ sản lượng 130.000 tấn của toàn tỉnh.

Theo tính toán trong chuỗi giá trị gia tăng của việc trồng và chế biến dong riềng thì: Củ dong thu hoạch đem bán thì lợi nhuận thu về chỉ tăng 20%, sản xuất tinh bột từ củ dong riềng mới chỉ là dừng lại ở điểm thứ hai trong chuỗi giá trị của sản phẩm (lợi nhuận chỉ tăng 30%), còn chế biến ra miến lợi nhuận sẽ tăng 50%, nên cái đích mà tỉnh hướng tới đó là khuyến khích các doanh nghiệp, cơ sở đầu tư cho chế biến ra sản phẩm miến dong có thương hiệu trên thị trường. Vậy nên nắm bắt được cơ hội này hiện nay có 04 đơn vị đang dự kiến đầu tư mới dây chuyền sản xuất miến dong với tổng công suất 13,7 tấn/ngày. Như vậy tổng công suất sản xuất miến dong bao gồm cả hiện có và dự kiến đầu tư mới trên địa bàn toàn tỉnh là 18,2 tấn/ngày. Với năng lực chế biến miến là 18,2 tấn miến/ngày, dự kiến thời gian sản xuất là 300 ngày/năm thì sẽ sản xuất ra được 5.500 tấn miến, tương ứng với lượng tinh bột sử dụng 11.000 tấn, như vậy lượng tinh bột phải xuất bán ra ngoài tỉnh mùa vụ 2012 khoảng 14.000 tấn. Hiện nay tinh bột dong riềng được tiêu thụ dễ dàng tại các tỉnh miền xuôi phục vụ cho các cơ sở chế biến miến.

Trên cơ sở khảo sát vùng nguyên liệu, các địa phương đã bố trí phân vùng chế biến đảm bảo tiêu thụ củ dong sao cho thuận tiện nhất, tại chỗ, giảm chi phí vận chuyển bao gồm các cụm chế biến tại Chợ Đồn; Pác Nặm, Bạch Thông, Na Rì, Ba Bể. Riêng Ngân Sơn, do công tác chuẩn bị đầu tư nhà máy sản xuất miến dong tại khu công nghiệp Pù Pết chưa xong trong năm nay nên toàn bộ sản lượng dong riềng của bà con sẽ được Công ty TNHH Hoàng Giang mua vận chuyển sang Phúc Lộc (Ba Bể) để chế biến.

Như vậy bài toán cho cây dong riềng cơ bản đã được định hướng cách giải. Theo chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Xuân Cường - Bí thư Tỉnh uỷ: UBND tỉnh khẩn trương thành lập ngay Ban Chỉ đạo về vấn đề chế biến dong riềng trong đó đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh làm Trưởng ban, các ngành Nông nghiệp; Công Thương; Khoa học công nghệ, Điện lực; Hệ thống ngân hàng làm thành viên. Hàng tháng Ban Chỉ đạo phải giao ban, chỉ đạo ráo riết, cụ thể, tháo gỡ khó khăn từ cơ sở để đảm bảo giải quyết khối lượng công việc khổng lồ, có như vậy chủ trương giúp dân xoá đói giảm nghèo, làm giàu từ cây dong riềng mới thành công.

Phương Thảo

Các tin mới:

 

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007 | 2006: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119