Nông dân lại ngồi vào “canh bạc” khoai lang

Nguồn tin: Sài Gòn Tiếp Thị, 07/08/2012
Ngày cập nhật: 8/8/2012

Giá khoai lang tăng trở lại, kéo theo diện tích trồng khoai lang trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long - nơi trồng khoai lang nhiều nhất miền Tây, cũng tăng mạnh dù cách nay không lâu, người trồng khoai bị lỗ nặng.

Tuy nhiên, viễn cảnh khoai lang bị ép giá, thậm chí bị bỏ thối trên đồng... có thể lập lại bởi thị trường vẫn do thương lái Trung Quốc định đoạt.

Diện tích trồng khoai lang vụ mới tăng dần

Lỡ thua phải theo

Giá khoai tím Nhật đang ở mức 310.000 đồng/tạ (60 kg), tăng gần gấp đôi so thời điểm giữa tháng 5 vừa rồi. Ông Sơn Văn Luận, chủ nhiệm hợp tác xã khoai lang Tân Thành (huyện Bình Tân, Vĩnh Long) cho hay: “Giá khoai tăng, dù chỉ mới bằng 1/3 mức giá của cùng kỳ năm ngoái, nhưng những người vừa mới bị lỗ nặng vụ khoai vừa rồi vẫn tiếp tục xuống giống trở lại”.

Tới thời điểm này, diện tích trồng khoai lang tại tỉnh Vĩnh Long đã vượt mức 9.500 ha (khuyến cáo của ngành nông nghiệp tỉnh chỉ nên trồng khoảng 6.000 ha/năm), tăng hơn 4.000 ha so với cùng kỳ năm trước. Trong đó diện tích trồng giống khoai tím Nhật, loại khoai chỉ phục vụ xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, chiếm hơn 80%.

Vì sao nông dân trồng khoai mới vừa điên đảo với giá khoai lang tím Nhật, nay lại tiếp tục “đánh cược” với giống khoai bị thương lái Trung Quốc làm giá này? Nông dân Lê Hoàng Cẩm ở xã Thành Đông (Bình Tân) trót lỡ mướn 2 ha đất lúa ở xã Mỹ Thuận để trồng khoai lang hồi đầu năm, với giá 70 triệu đồng/ha/năm. Vụ đầu giá khoai chỉ 280.000 đồng/tạ, ông Cẩm còn bị lỗ nguyên tiền thuê đất. Ông Cẩm bảo: “Đã thua thì phải theo, nên tui phải tiếp tục xuống giống. Nếu lỡ thua tiếp thì tui sẽ đi Bình Dương làm mướn thôi chứ biết sao”.

Vốn liếng lại tiếp tục đổ xuống ruộng khoai qua phân bón thuốc bảo vệ thực vật

Về phía UBND tỉnh Vĩnh Long, ông Nguyễn Hoàng Học, chánh văn phòng UBND tỉnh khẳng định: “Vài năm gần đây, khi phong trào trồng khoai lang bùng phát mạnh, tỉnh cũng đã có những văn bản chỉ đạo, cảnh báo rủi ro về thị trường. Tuy nhiên, về mặt chính quyền, không thể cấm nông dân phát triển diện tích trồng khoai”. Còn chủ nhiệm hợp tác xã khoai lang Tân Thành Sơn Văn Luận, dự báo: “Thương lái Trung Quốc đang làm chủ thị trường khoai lang ở tỉnh Vĩnh Long. Giá khoai nhích lên như hiện tại không loại trừ đây lại là một hình thức “vỗ béo” để người trồng khoai phát triển thêm diện tích, khi cần lại ra tay “giết thịt” (dìm giá) như nhiều lần trước đây!”

Vẫn trông chờ may, rủi

Cuối tháng 7 năm ngoái, khi rộ lên phong trào thương lái Trung Quốc mướn đất trồng khoai trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long, bà Phan Thị Bé, trưởng phòng Nông nghiệp – phát triển nông thôn huyện Bình Minh lý giải: “Nếu giá một tạ khoai tương đương hai giạ lúa, người dân sẽ chọn trồng khoai”. Ở thời điểm hiện tại, bình quân ba giạ lúa mới có giá trị tương đương một tạ khoai. Tuy nhiên, giá trị thực của khoai lang tỉnh Vĩnh Long nổi tiếng với tên gọi quen thuộc “khoai lang Tân Quới” (xã Tân Quới, huyện Bình Tân) thì chỉ có thương lái người Trung Quốc mới biết!

Sau mùa khoai lỗ đậm, nông dân vẫn cố kỳ vọng mùa tiếp theo

Từ nhiều năm qua, ông Sơn Văn Luận đã đề xuất tỉnh Vĩnh Long nên xúc tiến việc đăng ký thương hiệu cho khoai lang. “Đó chính là bước đầu tiên cần thiết để thương nhân trong nước có cơ sở quảng bá sản phẩm, tiếp cận, tìm hiểu nhu cầu và mở rộng thị trường xuất khẩu khoai lang đến tận tay nhà phân phối ngoài nước”, ông Luận nói. Nhưng đến nay, khoai lang Vĩnh Long vẫn chưa có nhãn hiệu riêng và nông dân Vĩnh Long tiếp tục phải tập trung khoai về các vựa khoai tại huyện Bình Minh, nhưng lại được đóng thùng mang địa chỉ của những nhà kinh doanh Trung Quốc và xuất khẩu.

Như vậy, vụ khoai cuối năm nay, nông dân ở tỉnh Vĩnh Long tiếp tục ngồi vào canh bạc với năng suất khoai ước tính đạt khoảng 400 tạ/ha. Họ được hay mất còn tùy thuộc vào lòng thương xót của đám thương lái bên kia biên giới.

NGỌC TÙNG