Nuôi tôm nước lợ ở Phú Yên: Cần nhân rộng những mô hình thân thiện với môi trường

Thời gian qua, diện tích nuôi tôm nước lợ trên địa bàn tỉnh không ngừng mở rộng dẫn đến tình trạng quá tải tại hầu hết vùng nuôi. Công tác quy hoạch, quản lý cũng chưa được quan tâm đúng mức nên tình trạng ô nhiễm môi trường tại các vùng nuôi tôm nước lợ hiện nay rất nghiêm trọng. Tỉnh đã xây dựng nhiều mô hình nuôi tôm kết hợp với một số đối tượng thủy sản khác, giúp người nuôi lựa chọn mô hình phù hợp, nhằm phát triển nghề nuôi này theo hướng bền vững.

Thu hoạch tôm ở vùng nuôi hạ lưu sông Bàn Thạch (huyện Đông Hòa) - Ảnh: Anh Ngọc

Nuôi tôm xen ghép

Thời gian qua, Phú Yên đã triển khai nhiều mô hình nuôi tôm xen ghép với các đối tượng thủy sản khác nhằm hạn chế và khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường. Theo Phòng NN-PTNT huyện Đông Hòa, diện tích nuôi tôm nước lợ năm 2016 trên địa bàn huyện khoảng 1.010ha; trong đó, tại vùng nuôi hạ lưu sông Bàn Thạch khoảng 810ha. Tình hình dịch bệnh trên tôm nuôi tuy có giảm nhưng vẫn còn diễn biến phức tạp, tổng diện tích tôm bị bệnh khoảng 135ha, trong đó mất trắng hơn 17ha. Theo kết quả kiểm tra, xét nghiệm của cơ quan thú y, tôm nuôi chủ yếu bị bệnh hoại tử gan tụy cấp, bệnh đốm trắng và đỏ thân. Nhằm hạn chế ô nhiễm môi trường, huyện Đông Hòa đã triển khai một số mô hình nuôi tôm xen ghép với đối tượng nuôi khác như tôm thẻ chân trắng nuôi ghép với cua xanh, cá rô phi… Ông Nguyễn Bút, người nuôi tôm ở xã Hòa Tâm (huyện Đông Hòa), cho biết: Trước đây, để hạn chế ô nhiễm, gia đình tôi đã chia ao nuôi ra thành 2 ao nhỏ gồm ao nuôi tôm và ao xử lý nước. Còn hiện nay, gia đình không chia thành 2 ao nhỏ nữa mà thả cá rô phi trực tiếp vào ao nuôi tôm. Kết quả mấy vụ nuôi gần đây, tình trạng ô nhiễm trong ao nuôi đã được cải thiện, tôm cá nuôi đều phát triển tốt. Vụ nuôi tôm năm 2017, gia đình tôi vẫn tiếp tục áp dụng mô hình này.

Còn ông Lê Thanh Hải, một hộ nuôi tôm khác ở xã Hòa Hiệp Nam (huyện Đông Hòa), cho hay: Năm 2014, nhờ sự hỗ trợ của Liên hiệp các hội Khoa học và kỹ thuật tỉnh và Trạm Khuyến nông TP Tuy Hòa, gia đình tôi đã triển khai mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng theo công nghệ Semi-biofloc. Mô hình triển khai tại 2 ao nuôi với diện tích 9.660m2. Sau 3 tháng nuôi, ao thứ nhất có diện tích 5.960m2 thu được hơn 5,6 tấn, bình quân tôm cỡ 81 con/kg; ao thứ hai có diện tích 3.700m2 thu được gần 2,4 tấn, tôm cỡ 70 con/kg. Sau khi trừ các khoản chi phí còn lãi hơn 660 triệu đồng. Hiện gia đình tôi vẫn triển khai mô hình này và có thu nhập tương đối ổn định. Mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng theo công nghệ Semi-biofloc đòi hỏi kỹ thuật rất cao, đầu tư trang thiết bị lớn, nhất là khâu quạt nước phải thường xuyên. Để mô hình này phát huy hiệu quả, vùng nuôi cần phải đầu tư cơ sở hạ tầng như hệ thống kênh mương, điện và quy hoạch riêng vùng chuyên canh…

Theo ông Đỗ Kim Đồng, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Đông Hòa, năm 2016, địa phương đã hỗ trợ 600kg cá rô phi giống cho người nuôi tôm ở các xã Hòa Hiệp Nam, Hòa Tâm, Hòa Xuân Đông và thị trấn Hòa Hiệp Trung để nuôi xen ghép. Kết quả ở các ao này, tôm phát triển tốt, cá rô phi đã giúp xử lý thức ăn thừa, hạn chế ô nhiễm môi trường. Hầu hết ao nuôi tôm xen ghép cá rô phi đều có lãi từ vài chục triệu đến vài trăm triệu đồng. Năm nay, huyện Đông Hòa tiếp tục triển khai các mô hình nuôi tôm xen ghép, chủ yếu là ghép với cá rô phi. Người nuôi tôm trên địa bàn huyện đã chủ động mua con giống cá rô phi để nuôi ghép với tôm. Còn ở huyện Tuy An, thời gian qua cũng triển khai một số mô hình nuôi tôm xen ghép với các đối tượng thủy sản khác như hàu, cua xanh, rong câu, cá măng… Theo ông Trần Sáu, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Tuy An, gần đây huyện đã triển khai mô hình nuôi tôm sú kết hợp trồng rong câu và mô hình nuôi tôm đất kết hợp cá măng. Cả hai mô hình này bước đầu mang lại kết quả rất khả quan, tôm, cá nuôi phát triển tốt, phù hợp với khu vực nuôi tôm hồ hở ở đầm Ô Loan.

Mô hình nuôi tôm sú kết hợp nuôi hàu ở TX Sông Cầu - Ảnh: Anh Ngọc

Chọn mô hình phù hợp

Theo Trung tâm Khuyến nông (Sở NN-PTNT), đơn vị đã xây dựng nhiều mô hình có áp dụng công nghệ mới, kỹ thuật tiên tiến để triển khai nuôi thử nghiệm, trong đó có một số mô hình thành công. Ông Nguyễn Khắc Tân, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Phú Yên, cho biết: Từ năm 2010-2012, mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng kết hợp với cá rô phi, rong biển được triển khai tại các xã Xuân Lộc (TX Sông Cầu) và Hòa Xuân Đông (huyện Đông Hòa). Việc nuôi tôm kết hợp cá rô phi sẽ tạo môi trường vùng nuôi trong sạch, hạn chế sự xâm nhập và phát triển của các vi khuẩn gây bệnh tôm. Ngoài ra, cá rô phi còn giúp ổn định tảo, ổn định các chỉ tiêu môi trường như pH, ôxy hòa tan, amoniac… giúp tôm khỏe mạnh và phát triển. Cũng theo ông Tân, trung tâm triển khai mô hình nuôi tôm sú kết hợp cua xanh. Đến nay, nhiều địa phương ở TX Sông Cầu đã nhân rộng mô hình này và kết quả rất khả quan. Tuy nhiên, mô hình nuôi tôm xen cua nên áp dụng tại các vùng nuôi đa dạng hóa, nuôi quảng canh hoặc nuôi sinh thái với mật độ thả thưa và bờ ao nuôi phải chắc chắn, không rò rỉ nước và phải có lưới chắn ở trên. Trung tâm Khuyến nông Phú Yên cũng đã thực hiện mô hình nuôi tôm sú kết hợp với hải sâm tại xã Xuân Hải (TX Sông Cầu). Tuy nhiên, mô hình này gặp khó khăn vì ở địa phương chưa có người thu mua hải sâm và nguồn cung cấp giống hải sâm rất hạn chế.

Một mô hình khác cũng do Trung tâm Khuyến nông Phú Yên triển khai là nuôi tôm thẻ chân trắng an toàn sinh học theo hướng VietGAP tại xã Hòa Hiệp Nam (huyện Đông Hòa). Mô hình này áp dụng trước khi chính thức thả nuôi thương phẩm, con giống tôm thẻ chân trắng được ương dưỡng trong ao khoảng 1 tháng. Việc ương dưỡng này giúp đánh giá được chất lượng con giống, đồng thời giúp con giống chống chịu tốt hơn đối với biến động môi trường trong ao nuôi thương phẩm… Ông Nguyễn Khắc Tân cho biết thêm, mỗi mô hình đã triển khai có những ưu điểm và hạn chế của nó. Đa số mô hình đã triển khai nhân rộng ở các địa phương nhưng cũng cần đánh giá lại để chọn mô hình phù hợp nhất cho từng vùng nuôi.

Theo Sở NN-PTNT, mục tiêu tổng quát của tỉnh là phát triển ngành tôm Phú Yên trở thành ngành công nghiệp sản xuất lớn, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường sinh thái. Giai đoạn 2017-2020, tổng diện tích nuôi tôm nước lợ trên địa bàn tỉnh khoảng 1.940ha. Ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT, cho biết: Sở NN-PTNT đã giao Trung tâm Khuyến nông phối hợp với các địa phương và người nuôi lựa chọn các mô hình hiệu quả và chuyển giao kỹ thuật, công nghệ của từng mô hình để nhân rộng. Sở NN-PTNT đề nghị các địa phương có nuôi tôm nước lợ sớm hoàn chỉnh quy hoạch chi tiết vùng nuôi và đầu tư cơ sở hạ tầng nhằm phát huy tiềm năng để nghề nuôi tôm phát triển theo hướng bền vững.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Hữu Thế, UBND tỉnh đã chỉ đạo Sở NN-PTNT phối hợp với các địa phương có nuôi tôm nước lợ sớm nhân rộng các mô hình đã thành công, trong đó cần nghiên cứu kỹ các mô hình phù hợp ở từng địa phương, từng vùng nuôi.

Anh Ngọc

Các tin mới

Nhấn vào đây để xem các tin trước