Ngành hàng cá tra phấn đấu đạt kim ngạch xuất khẩu 2 tỉ USD

Sáng 15-12, tại TP Long Xuyên, tỉnh An Giang, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN & PTNT) phối hợp UBND tỉnh An Giang tổ chức Hội nghị Tổng kết ngành hàng cá tra năm 2023.

Toàn cảnh hội nghị.

Theo Thứ trưởng Bộ NN & PTNT Phùng Đức Tiến, năm 2023, diện tích thả nuôi cá tra cả nước đạt khoảng 5.700ha, sản lượng khoảng 1,61 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu cá tra ước đạt 1,8 tỉ USD, bằng 75% so với cùng kỳ năm 2022. Mặc dù các doanh nghiệp, hiệp hội, địa phương và bộ, ngành trung ương đã nỗ lực cùng nhau giải quyết các khó khăn khách liên quan đến thị trường nhập khẩu và bất ổn chính trị, nhưng kết quả sản xuất không như mong đợi.

Các thị trường nhập khẩu cá tra Việt Nam năm 2023 đều có xu hướng giảm; trong đó thị trường Trung Quốc giảm gần 22%, Hoa Kỳ giảm hơn 53%, EU giảm hơn 17%... Thị trường Đức, Anh, Brazil, Saudi Arabia tăng trưởng dương so với cùng kỳ năm 2022, nhưng đây là những thị trường chiếm tỷ trọng nhỏ.

Tại hội nghị, các đại biểu đều cho rằng, nguyên nhân ngành hàng cá tra của Việt Nam sụt giảm thời gian qua là do bất ổn chính trị và lạm phát toàn cầu khiến nhu cầu tiêu thụ sản phẩm thủy sản có xu hướng giảm, hoạt động xuất khẩu gặp nhiều khó khăn, lượng hàng tồn kho lớn. Một số quốc gia láng giềng đã phát triển sản xuất cá tra nên giảm nhập khẩu từ Việt Nam. Sản phẩm cá tra còn đơn điệu, sản phẩm giá trị gia tăng chiếm tỷ trọng nhỏ nên chưa tạo ra sự cạnh tranh và giá trị thương mại lớn.

Bên cạnh đó, theo đánh giá của các đại biểu dự hội nghị, công đoạn giống, nuôi thương phẩm, thức ăn chiếm tỷ trọng lớn (70-80%) trong giá thành sản xuất cá tra; một số cơ sở sản xuất giống nhưng chưa quan tâm đến việc kiểm soát chặt chẽ đàn cá bố mẹ trong quá trình sản xuất giống. Đáng chú ý, một số cơ sở sản xuất giống cá tra chưa tuân thủ đúng thời hạn sử dụng cá bố mẹ, tỷ lệ sống giai đoạn ương dưỡng còn thấp; một số địa phương chưa thực hiện cấp Giấy xác nhận nuôi cho các cơ sở nuôi nhỏ lẻ theo quy định. Cùng với đó, vẫn còn một số doanh nghiệp chưa quan tâm đến việc xây dựng thương hiệu cho một số dòng sản phẩm cá tra, thay vào đó vẫn đang chú trọng cạnh tranh bằng giá bán hơn cạnh tranh bằng chất lượng,…

Theo bà Nguyễn Thị Băng Tâm, Phòng Nuôi trồng Thuỷ sản, Cục Thuỷ sản (Bộ NN & PTNT), năm 2024 dự báo sản lượng cá da trơn/cá tra sẽ tăng 2,8% so với năm 2023. Lạm phát toàn cầu có khả năng được kiểm soát, nhu cầu tiêu dùng có khả năng sẽ hồi phục từ quý II-2024. Diện tích thả nuôi cá tra năm 2023 giảm không nhiều so với cùng kỳ năm 2022 nhưng mật độ thả thưa hơn có thể khiến sản lượng thu hoạch trong 2 quý đầu năm 2024 không cao như kỳ vọng. Tuy nhiên, với đà phục hồi như hiện nay, sản lượng cá tra dự kiến thu hoạch trong quý I, II-2024 vẫn đáp ứng đủ nhu cầu cho chế biến, xuất khẩu.

Để đạt được mục tiêu sản lượng cá tra nuôi thương phẩm 1,7 triệu tấn, kim ngạch xuất nhập khẩu 2 tỉ USD vào năm 2024, Thứ trưởng Bộ NN & PTNT Phùng Đức Tiến cho rằng các địa phương vùng ĐBSCL cần tập trung nâng cao chất lượng cá tra giống; trong đó cần tiếp tục đẩy nhanh tiến độ triển khai các đề án, nhiệm vụ nghiên cứu về chọn tạo các tính trạng (khả năng kháng bệnh, tỷ lệ phile, mùi vị sản phẩm, tỷ lệ đạm, mỡ trong sản phẩm, khả năng chịu mặn,…) theo nhu cầu thị trường; công nghệ vaccin phòng bệnh, di truyền phân tử… để nâng cao chất lượng giống cá tra.

Theo Thứ trưởng Phùng Đức Tiến, cần tiếp tục bổ sung, thay thế đàn cá tra bố mẹ được cải thiện di truyền về tốc độ tăng trưởng và kháng bệnh cho các cơ sở sản xuất giống theo nhu cầu, đảm bảo cung ứng đủ con giống chất lượng cao cho nuôi thương phẩm, hạ giá thành sản xuất. Kiểm soát chặt chẽ cơ sở sản xuất giống, đặc biệt các cơ sở ương dưỡng giống cá tra và xử lý nghiêm trường hợp không tuân thủ quy định; kiểm soát chất lượng giống cá tra bố mẹ trong quá trình sử dụng.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cũng yêu cầu đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, đặc biệt là thanh, kiểm tra đột xuất, xử lý nghiêm các vi phạm trong nhập khẩu, sản xuất, lưu thông, sử dụng kháng sinh nguyên liệu, sử dụng thuốc thú y, chế phẩm xử lý cải tạo môi trường. Khuyến khích các bên có liên quan liên kết, gắn kết hoạt động sản xuất, chế biến theo chuỗi thông qua hợp đồng bao tiêu sản phẩm có đầu tư, hỗ trợ kinh phí, cùng có trách nhiệm trong việc giám sát theo dõi quá trình sản xuất, giúp đảm bảo ổn định sản xuất, cắt giảm chi phí. Từng bước áp dụng công nghệ mới, tiên tiến, thân thiện môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm phát thải; áp dụng các tiêu chuẩn chứng nhận để nâng cao giá trị.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến yêu cầu các Cục trực thuộc Bộ và các Hiệp hội ngành hàng cần chủ động, kịp thời phối hợp với cơ quan thẩm quyền các quốc gia nhập khẩu và các đơn vị liên quan để xử lý các rào cản kỹ thuật (nếu có); tiếp tục quan tâm, kết nối, phát triển thị trường cho sản phẩm cá tra; thường xuyên cập nhật thông tin về yêu cầu và diễn biến thị trường, kịp thời tham mưu, chia sẻ thông tin với các đơn vị có liên quan, kịp thời tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu cá tra trong thời gian tới.

MINH ANH

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước