Làng nghề nuôi rắn lao đao vì Covid-19

Những năm qua, nghề nuôi rắn trở thành nguồn thu chính cho hàng trăm hộ dân tại các làng nghề nuôi rắn trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc, góp phần giải quyết việc làm, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn. Tuy nhiên, hiện nay, do ảnh hưởng của Covid-19, nhiều hộ chăn nuôi rơi vào cảnh lao đao vì rắn không xuất bán được.

Đàn rắn thương phẩm của gia đình anh Vũ Văn Kiên, thôn Hồng Sen, xã Bạch Lưu, huyện Sông Lô không thể xuất bán trong thời điểm Covid-19 đang có diễn biến phức tạp. Ảnh: Nguyễn Lượng

Toàn tỉnh hiện có 3 làng nghề nuôi rắn đã được công nhận tại các địa phương: Vĩnh Sơn (Vĩnh Tường); thôn Hùng Mạnh và thôn Xóm Làng (xã Bạch Lưu, huyện Sông Lô). Do hiệu quả kinh tế gấp nhiều lần so với những loài vật nuôi khác, nghề nuôi rắn đã mang đến diện mạo mới cho các làng nghề.

Nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo, trở thành tỷ phú, góp phần làm giàu cho quê hương. Chính vì vậy, một số hộ dân tại các địa phương khác trên địa bàn tỉnh như: Xã Tân Tiến, Đại Đồng, Bình Dương (Vĩnh Tường); xã Hải Lựu (Sông Lô) cũng phát triển kinh tế bằng nghề nuôi rắn.

Hiện nay, sản phẩm của các làng nghề nuôi rắn chủ yếu vẫn phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, kể từ khi Covid-19 bùng phát, động vật hoang dã được cho là có liên quan đến chủng mới virus corona nên Trung Quốc đã ban hành lệnh cấm việc mua bán và tiêu thụ động vật hoang dã. Khi thị trường chính ngừng thu mua, người nuôi rắn bị rơi vào cảnh lao đao vì rắn không xuất bán được.

Với 2 làng nghề được công nhận, hiện, xã Bạch Lưu có 109 hộ chăn nuôi rắn hổ mang với tổng số lượng gần 40.000 con, trong đó, có 22.700 con rắn bố mẹ và 16.600 con rắn thương phẩm. Tổng giá trị vốn đã đầu tư của các hộ nuôi rắn toàn xã ước tính hơn 35 tỷ đồng.

Nhìn chung, nghề nuôi rắn ở địa phương cho thu nhập cao hơn so với các ngành chăn nuôi khác. Nhiều hộ dân vươn lên thoát nghèo, có điều kiện xây dựng nhà cửa khang trang. Tuy nhiên, từ cuối tháng 1/2020, tình hình SXKD tại các làng nghề nuôi rắn xã Bạch Lưu bị đình trệ do tác động của Covid-19. Không có giao dịch mua bán, người chăn nuôi không có thu nhập và vốn để duy trì sản xuất.

Là một trong những hộ nuôi rắn với số lượng lớn nhất trên địa bàn xã Bạch Lưu, gia đình anh Vũ Văn Kiên đang nuôi gần 3.000 con, trong đó, có 1.800 con rắn thương phẩm và hơn 1.000 con rắn bố mẹ. Hàng năm, gia đình anh cung cấp ra thị trường vài nghìn trứng rắn và hàng tấn rắn thương phẩm với doanh thu từ 600-700 triệu đồng/năm, tạo việc làm ổn định cho 4 lao động địa phương. Hiện, đàn rắn thương phẩm của gia đình đã tới thời kỳ xuất bán nhưng do ảnh hưởng của Covid-19, chúng vẫn phải nằm im trong chuồng.

Nhìn vào công trình chuồng trại bị dang dở vì thiếu vốn, anh Kiên tâm sự: “Rắn thương phẩm đã đạt trọng lượng tối đa, có nuôi thêm cũng không thể lớn, chỉ tốn tiền mồi, tiền điện sưởi ấm. Đàn rắn con đang nuôi tập trung, đã đến thời kỳ tách chuồng nhưng cũng chưa biết nhốt ở đâu vì rắn thương phẩm chưa xuất được. Rắn bố mẹ cũng chuẩn bị tới thời kỳ sinh sản, gia đình cũng không biết có nên cho phối giống để đẻ trứng hay không. Nếu đẻ ra mà không tiêu thụ được cũng chẳng có chỗ nuôi”.

Lợi nhuận từ việc nuôi rắn những năm trước đã được tái đầu tư để mở rộng quy mô sản xuất nên hiện nay, gia đình anh Kiên đang rơi vào cảnh nợ nần vì bị “kẹt” vốn. Theo tính toán của anh Kiên, mỗi con rắn tiêu thụ khoảng 0,5kg mồi/tháng. Thức ăn của chúng là gà, vịt con thải loại hiện rơi vào khoảng 30 nghìn đồng/kg; với số lượng đàn rắn khoảng 3.000 con, mỗi tháng, gia đình phải bỏ ra gần 45 triệu tiền mồi. Ngoài ra, một số chi phí khác như: Lãi ngân hàng, thuốc men cho rắn, điện sưởi ấm chuồng nuôi… cũng tốn thêm khoảng hàng chục triệu đồng.

Là làng nghề truyền thống có từ lâu đời, nổi tiếng khắp gần xa bởi nghề chăn nuôi và chế biến các sản phẩm từ rắn, đến nay, làng nghề rắn Vĩnh Sơn có khoảng 800 hộ chăn nuôi với tổng số lượng gần 1 triệu con rắn bố mẹ và rắn thương phẩm. Năm 2019, giá trị từ chăn nuôi rắn của xã Vĩnh Sơn chiếm hơn 92% tổng giá trị chăn nuôi toàn xã. Tuy nhiên, trước ảnh hưởng củaCovid-19, nhiều hộ dân của làng nghề rắn Vĩnh Sơn hiện cũng đang trong cảnh điêu đứng.

Ông Nguyễn Văn Thịnh, Chủ tịch Hội Làng nghề rắn Vĩnh Sơn cho biết: “Xã hiện có hơn 1.400 hộ, trong đó có tới 800 hộ nuôi rắn. Những năm trước, sản lượng rắn thương phẩm của xã khoảng 300 tấn/năm; trứng rắn nhiều vô kể. Ước tính doanh thu toàn xã lên tới 250 tỷ đồng/năm. Lợi nhuận thu về từ con rắn được nhiều bà con dùng để xây dựng nhà cửa, cải thiện cuộc sống, đầu tư mở rộng quy mô chuồng trại.

Năm nay, do ảnh hưởng của dịch bệnh, mọi hoạt động giao thương đều bị đình trệ. Không bán được rắn, thiếu vốn sản xuất, nhiều hộ nuôi rơi vào cảnh lao đao, bởi hàng ngày vẫn phải gồng mình lo chi phí thức ăn cho rắn, tiền điện, tiền lãi ngân hàng... Ước tính, các hộ nuôi rắn trên địa bàn đang vay khoảng 400 tỷ đồng tại các ngân hàng, tổ chức tín dụng. Trong đó, dư nợ cho vay của Quỹ TDND xã lên tới 70 tỷ đồng”.

Nhằm khắc phục những thiệt hại, cũng như hỗ trợ, động viên các hộ nuôi rắn yên tâm sản xuất, bảo tồn đàn rắn bố mẹ và thương phẩm hiện có, UBND xã Bạch Lưu và xã Vĩnh Sơn khuyến cáo bà con không nên tăng đàn trong thời điểm này. Đồng thời, gửi công văn đề nghị các cấp, ngành hỗ trợ kinh phí mua thức ăn duy trì đàn rắn; giãn nợ, giảm lãi suất nhằm tạo điều kiện hỗ trợ người chăn nuôi rắn vượt qua khó khăn.

Phùng Hải

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước